Historia:

Hipnoza jest całkowicie naturalnym i bezpiecznym stanem dla człowieka, to stan koncentracji i odprężenia. „Hipnoza to intensywna koncentracja na drugiej osobie, szczególny rodzaj relacji międzyludzkiej, w której wzmożona jest podatność na sugestię” prof. Jerzy Aleksandrowicz

Hipnoza nie jest snem, lecz stanem psychicznym odrębnym od czuwania i snu jest zjawiskiem zarówno psychicznym jak i fizjologicznym.  Dzięki ogromnej koncentracji uwagi podczas hipnozy jesteśmy podatni na sugestie a to one mogą doprowadzić do znacznej zmiany w sposobie funkcjonowania zarówno psychiki jak i ciała. Sugestie hipnotyczne są tak silne, że można je stosować nawet do uśmierzania bólu podczas zabiegów chirurgicznych. Badania prowadzone od lat 50 XX w. potwierdzają, że hipnoza jest bezpieczna i skuteczna, m.in. w leczeniu przewlekłego bólu, np. migrenowego, łagodzeniu bólu porodowego, oparzeniach.

Hipnozę wykorzystuje się również w terapii depresji i fobii. Warto jednak pamiętać, że to tylko narzędzie, a nie lek na całe zło. Dzięki sugestiom hipnotycznym można na przykład zwiększyć czyjąś motywację czy pomóc zerwać z nałogiem, ale nie da się uczynić nieszczęśliwego szczęśliwym. Hipnoza jest wykorzystywana także jako znieczulenie podczas zabiegów stomatologicznych i chirurgicznych. Z zestawienia wielu badań opublikowanych w „International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis” wynika, że sugestia hipnotyczna złagodziła ból w 75 proc. przypadków w 27 różnych eksperymentach. Hipnozę do uśmierzania bólu stosuje się między innymi w szpitalach w Lubece w Niemczech i w Liege w Belgii. 

Stan hipnozy polega na komunikacji z podświadomością ludzkiego umysłu i wprowadzaniu w czasie transu sugestii, mogących modyfikować zachowanie i sposób postrzegania świata.

Osoba w stanie transu hipnotycznego potrafi podświadomie kontrolować swoje ciało w taki sposób, że jest w stanie wpłynąć w pewnym stopniu na poprawę stanu zdrowia, szczególnie w przypadkach zaburzeń o podłożu psychosomatycznym , u osób zmagających się z lękami, fobiami, zaburzeniami zachowania.
W trakcie transu hipnotycznego osoba nie jest nieświadoma, może posiadać́ swoją inicjatywę̨ i ją realizować́, lecz zwykle nie ma na to ochoty. Podążanie za wskazówkami osoby hipnotyzującej nie jest przymusowe i nie dokonuje się wbrew woli osoby hipnotyzowanej (Gheorghiu, 1985). Należy też zaznaczyć́, że osoba hipnotyzująca nie ma pełnej kontroli nad zachowaniem i reakcjami osoby zahipnotyzowanej, nie jest też w stanie wywołać́ zachowań sprzecznych z wartościami moralnymi osoby w transie (Nash, 2001).

Szczególnie dobre rezultaty osiągamy przy następnych problemach:

- zwalczanie chorób cywilizacyjnych uwarunkowanych stresem np. stres przed egzaminem,

- napięcie nerwowe,

- nałogi i nawyki np. obgryzanie paznokci czy skórek,

- bezsenność,

- lęki i fobie,

- depresja, wliczając w to depresja poporodowa,

- wypalenie zawodowe,

- smutek i apatia,

- leczenie otyłości,

- trudne doświadczenia w tym traumy,

- zaburzenia odżywiania,

- wspomaga wyłączanie bólu – np. u dentysty czy podczas porodu, w przypadku ciężkich oparzeń.

Przeciwwskazania:

- Stany psychotyczne:

schizofrenia, psychoza, epilepsja, narkolepsja, choroba dwubiegunowa,

- ciężkie zaburzenia depresyjne z tendencjami samobójczymi,

- zaburzeniami osobowości -zwłaszcza jeśli zażywają silne środki psychotropowe,

- kobiet w ciąży – poza przygotowaniem do hipnoporodu,

- niedawno przebyty zawału serca,

- zakrzepica,

- ciężka postaci astmy.

- Stany psychotyczne,

- schizofrenia,

- psychoza,

- epilepsja,

- narkolepsja,

- choroba dwubiegunowa,

- ciężkie zaburzenia depresyjne z tendencjami samobójczymi,

- zaburzeniami osobowości -zwłaszcza jeśli zażywają silne środki psychotropowe,

- kobiet w ciąży – poza przygotowaniem do hipnoporodu,

- niedawno przebyty zawału serca,

- zakrzepica,

- ciężka postaci astmy.

Błędne wyobrażenia na temat hipnozy biorą się z obawy przed przejęciem kontroli nad osobą hipnotyzowaną i z niepokoju o to, że nie wyjdzie się ze stanu hipnozy.

1.     Hipnoza to magia

Niestety hipnoza nie ma nic wspólnego z magią. To stan mogący wystąpić́ spontanicznie, choć́ częściej wywoływany jest przez specjalną procedurę̨, nazywaną indukcją hipnotyczną, która zawiera sugestię rozluźnienia, odprężenia, senności. Będąc w stanie transowym, osoba hipnotyzowana może przejawiać́ fenomeny hipnotyczne takie jak: regresja, halucynacje pozytywne, halucynacje negatywne, amnezja hipnotyczna oraz analgezja hipnotyczna w zależności od głębokości transu.

2.     Hipnoza to szarlataństwo:

Zastosowanie hipnozy w medycynie zyskuje coraz mocniejsze potwierdzenie naukowe. W 1955 roku hipnoza została formalnie uznana za uzasadnioną metodę̨ leczenia przez Brytyjskie Stowarzyszenie Medyczne, a w 1958 roku za pełnoprawne narzędzie terapeutyczne przez Amerykańskie Stowarzyszenie Medyczne

3.     Mnie się nie da zahipnotyzować:

Nie da się nikogo zahipnotyzować wbrew jego woli ani zmusić w stanie hipnozy do zrobienia czegoś sprzecznego z jego wolą. Praktycznie hipnoza daje najlepsze efekty kiedy między hipnotyzerem a pacjentem buduje się życzliwe porozumienie.

4.     Czy terapeuta jest w stanie sprawić, bym obrabowała bank?

Jesteśmy podatni jedynie na sugestie zgodne z naszym systemem wartości, systemem moralnym.

5.     Hipnoza to sen, nic nie będę pamiętać.

Słowo hipnoza pochodzi z greckiego „hypnos”, co oznacza sen. Jednak hipnoza snem nie jest, raczej stanem pomiędzy czuwaniem a snem. W trakcie hipnozy uzyskuję się stan głębokiego rozluźnienia ciała i umysłu przy jednoczesnej zwiększonej nad nimi kontroli. Po zakończonej sesji hipnozy osoba hipnotyzowana pamięta co działo się w trakcie sesji. 

6.     Każdego można zahipnotyzować

Nie. Teoretycznie zdolność́ do poddania się hipnozie jest cechą normalną każdego człowieka, w praktyce jednak udaje się̨ zahipnotyzować́ około 90% pacjentów (Wolberg, 1975). Najczęstsze przyczyny oporu przed hipnozą lub też niemożności uzyskania stanu hipnotycznego, to według Wolberga

·         niestałość́ uwagi i rozproszenie, które uniemożliwiają̨ skupienie się na sugestiach czy indukcji hipnotycznej,

·         potrzeba przeciwstawienia się rozkazom,

·         chęć́ rzucenia wyzwania hipnotyzującemu i pokonanie go,

·         obawa przed ujawnieniem własnych tajemnic i skrytych popędów,

·         strach przed utratą własnej woli i niezależności przy silnym pragnieniu zachowania nieustającej kontroli nad sobą̨,

·         lek przed popełnieniem błędu wobec przekonania, że hipnoza jest próbą zdolności do wykonywania zadań́.

7.     Mogę zdradzić coś czego nie chce powiedzieć.

Cały czas jesteś świadomy tego, co robisz i mówisz. Sam decydujesz, czy mi opowiesz o tym, co doświadczasz. Po hipnozie będziesz pamiętać wszystko, co się wydarzyło 

8.     W czasie hipnozy hipnotyzer może zrobić ze mną co zechce

W czasie hipnozy jesteś cały czas świadomy, nie da się skłonić nikogo do zrobienia czegoś, co nie jest zgodne z jego wartościami lub zasadami.

9.     Boję się, że nie obudzę się z hipnozy

To jest niemożliwe, najwyżej zaśniesz i obudzisz się orzeźwiony.

10. Poddam się raz hipnozie i mój problem zniknie

Samo „poddanie się” niewiele da. Musimy popracować nad tym problemem w hipnozie i po jakimś czasie on rzeczywiście zniknie.